Çölyak hastalığı nedir, tedavisi nasıl?

Çölyak hastalığı nedir? Çölyak hastalığının belirtileri ve tedavisi nasıldır? soruları hastalık hakkında bilgi sahibi olmak isteyenlerin gündeminde. Genetik bir hastalık olan Çölyak hastalığının belirtileri çok çeşitli olduğu için tanısı biraz zor konuluyor. Ancak Çölyak hastalığının tedavisinde anahtar çözüm glutensiz hayat. Çölyak hastalığı ile ilgili tüm detaylar haberimizde.

ÇÖLYAK HASTALIĞI NEDİR?

Genetik bir hastalık olarak tanımlanan çölyak, her yaşta ortaya çıkabilir. Çocuklarda tanısı daha kolay konulan bu hastalık büyüme geriliği, sebepsiz karın ağrısı, iştahsızlık, hazımsızlık, gaz şikâyetleri, yağlı ve kötü kokulu dışkılama gibi belirtiler gösterir. Günümüzde her 200 kişiden birinin sorunu haline gelen çölyak hastalığının nedenini, yiyeceklerin içinde bulunan glüten maddesi oluşturuyor. Çölyaklı kişiler buğday, arpa ve çavdarda bulunan protein olan glütene karşı hassastırlar. Genel popülasyonun yüzde 30’u çölyak hastalığı genini taşımaktadır. Ancak çölyak olan kişilerin yüzde 5’i hastalıkla ilgili semptomları gösterir.

ÇÖLYAK HASTALIĞI BELİRTİLERİ

Çölyak hastalığının tanısı şikâyetlerin değişkenliği yüzünden zor olabiliyor. Ancak tanıyı destekleyen laboratuar bulguları hastanın glütenden zengin ve glütenden fakir beslendiği dönemler arasında ortaya çıkan farklılıklar dikkate alınarak kolaylaştırılıyor. Her ne kadar hastanın damarından alınan kan örnekleri ile çalışılan testler tanıya yardımcı olsa da bazı hastalarda, tedavi ile ortaya çıkan etkilerin görülebilmesi için, ince barsak biyopsisi gerekebiliyor.

12-24 aylık bebeklerde ishal veya kabızlık kusma, mide gazı, şiddetli karın ağrısı, kilo kaybı, gelişim geriliği ve kas kaybı, anemi. Bu belirtiler varsa mutlaka Çölyak akla getirilmesi gerekiyor.

Karın bölgesinde öne doğru şişkinlik

Yaşa göre kilo azlığı

Kas zayıflığı (Potasyum, Magnezyum Yetersizliği

Kansızlık (Demir ve B12 vitamin eksikliği, ilaç tedavisine rağmen geçmeyen ve tekrarlayan)

Dışkıda anormallik, büyük tuvalet ihtiyacı artması

Kusma

Bezginlik

İştahsızlık

Büyüme geriliği

Açık renkli, kötü kokulu dışkı

Gaz

Ağız içinde oluşan aftlar

İştahsızlık, gaz şikayetleri

Sinir hasarı (B12 ve B1 vitamin eksikliği)

Eklem ve kemik ağrıları

Kemik erimesi (Osteoporoz)

Saç dökülmesi

Sinirlilik

Ciltte kaşıntılı döküntüler

Kısırlık (Adet bozukluğu, düşükler)

Nedeni bilinmeyen karaciğer hastalıkları ve enzim yüksekliği

Çeşitli tiroid bezi hastalıkları

Migren tipi baş ağrıları

Şeker hastalığı

Geçmeyen, kaşıntılı cilt yaraları

Deride renk açılması (Vitiligo)

Ağrılı deri hastalığı (Dermatitis Herpetiformis)

ÇÖLYAK HASTALIĞININ TEDAVİSİ NEDİR?

Çölyak hastalığı olan insanlar glütensiz diyetle beslendiklerinde bağırsaklarında oluşan harabiyet düzelir. Ama bu düzelmeye aldanıp tekrar glütenli gıdaları tüketmeye başlamaları halinde hastalığın bulguları yeniden ortaya çıkabilir. Çölyak hastalığının tek tedavisi glütensiz diyet. Buğday, çavdar, arpa ile bunlardan yapılan her türlü yiyecekten uzak durmak gerekiyor. Diyette tahıl grubundan pirinç ve mısırdan yapılan yiyecekler tüketmeye özen göstermek yerinde olur. Ayrıca teflon, tahta kaşık gibi mutfak aletleri ne kadar iyi temizlenmiş olsa bile gözeneklerinde glüten kalıntıları kalabilme riski olduğundan bu tür materyalleri kullanmamaya itina gösterilmesi gerekiyor.